Muğla Odaları ve Borsa 38’inci Müşterek Toplantısı gerçekleştirildi. İl protokolünün de katılım sağladığı toplantıda, Muğla genelinde sektörlerin yaşadığı başlıca sorunlar ve ortaklaşa yürütülen proje ve çalışmaların durumu değerlendirildi. Bodrum Ticaret Odası (BODTO) Meclis Başkanı İlhan Ersan, Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Serdar Kocadon, Başkan Yardımcısı İbrahim Akkaya toplantıda hazır bulundu.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bünyesinde faaliyet gösteren Muğla Odaları ve Borsa 38’inci ortak toplantısı, 25 Mayıs Cumartesi günü Muğla Ticaret Borsası (MTB) ev sahipliğinde Yücelen Otel’de gerçekleştirildi. Toplantıya Muğla Vali Yardımcısı İsmail Soykan, Muğla Milletvekilleri Kadem Mete, Yakup Otgöz ve Selçuk Özdağ, Muğla Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Ali Zağlı, Tarım ve Orman İl Müdürü Barış Saylak, Muğla Ticaret Borsası Meclis Başkanı Uğur Özen ve Yönetim Kurulu Başkanı Hurşit Öztürk, Bodrum Ticaret Odası (BODTO) Meclis Başkanı İlhan Ersan, Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Serdar Kocadon, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İbrahim Akkaya, Muğla Ticaret ve Sanayi Odası (MUTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Karakuş, Fethiye Ticaret ve Sanayi Odası (FTSO) Meclis Başkanı Kemal Hıra ve Yönetim Kurulu Başkanı Osman Çıralı, Milas Ticaret ve Sanayi Odası (MİTSO) Meclis Başkanı Mustafa Yüksel ve Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Özer, Marmaris Ticaret Odası (MTO) Meclis Başkanı Zekiye İpci ve Yönetim Kurulu Başkanı Mutlu Ayhan, İMEAK Deniz Ticaret Odası Fethiye Şubesi Meclis Başkanı Onur Ugan ve Yönetim Kurulu Başkanı İlkay Tugay, Bodrum Şube Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Dinç, Marmaris Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Gümüş katılım sağladı. Toplantıda ayrıca MUTSO adına Yönetim Kurulu Başkan Yardımcıları Ferudun Öztürk ve Mehmet Çahan, Yönetim Kurulu Üyeleri Ömer Öcal ve Hasan Şahin ile Genel Sekreter Mehmet Çüçen hazır bulundu.
Toplantının açılış konuşmasını gerçekleştiren MTB Yönetim Kurulu Başkanı Hurşit Öztürk toplantıya ev sahipliği yapmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirerek, kurmuş oldukları gıda analiz laboratuvarı hakkında bilgi verdi ve bundan sonraki süreçte hedeflerini aktardı. Başkan Öztürk ayrıca, tarım ve su sorunları başta olmak üzere sahte ürün ve ara eleman sorunlarına dikkat çekerek bunların çözümü noktasında çalışmalara ağırlık verilmesi gerektiğine dikkat çekti.
Sonrasında kürsüye davet edilen Tarım ve Orman İl Müdürü Barış Saylak, “Bu toplantının başlıca konusunun tarım olması çok değerli. Küresel iklim felaketi, savaşlar, göçler ve pandemi gibi etkenler ile gıdanın önemini bir kez daha görmüş olduk. Karşımızdaki en önemli sıkıntılardan biri üretimin artırılması, üretim güvenliği, üretilenin etkin denetimi ve kırsal refah. Devletin tüm kurumları, sivil toplum kuruluşlarımız, derneklerimiz ile güvenli gıda arzını nasıl oluştururuz konusuna çalışmamız lazım. Özellikle kadın ve genç üreticilerin kırsalda kalması için neler yapabiliriz? Bu kapsamda destekleyici çalışmalar elbette var ve çok da kıymetli. Ancak iş gücü olarak kalifiye eleman bulmak son derece zorlaştı. Tarım topraklarının kirletilmesi, imar ve turizm rantından tarımsal toprakların talan edilmesi çok büyük bir sorun. Tarımın siyaseti olmaz. Elbirliği ile çalışmalı, kim ne üretmek isterse yanı başında olmalıyız.” ifadelerine yer verdi.
Muğla BŞB Genel Sekreter Yardımcısı Ali Zağlı ise, tüm paydaşlar ile üst düzeyde iletişim içinde çalışacaklarını ifade ederek, zaman içinde bunun olumlu sonuçlarının yansıyacağını kaydetti.
Gelecek Partisi Muğla Milletvekili Selçuk Özdağ “Muğla’yı marka şehir haline getirmek için hükümetin ve muhalefetin, devletin ve yerel yönetimlerin birlikte çalışması gerekiyor. Sektörlerin ihtiyaçlarını sizler söyleyeceksiniz ve bizler gerekli çalışmaların yürütülmesi için üzerimize düşeni yapacağız. Biz Muğla’nın vekilleri, Muğla’nın Müdürleri, Muğla’nın başkanlarıyız. O nedenle bu toplantılardan çıkacak kararların hayata geçmesi için, Muğla için birlikte çalışmalıyız.” dedi.
AK Parti Muğla Milletvekili Yakup Otgöz, “Tüm sorunlarımızın ortak çözümü insanımızı, üreticimizi bilinçlendirmek, eğitmek. İnsan sağlığı her şeyin üstünde. Bunun için önce toprağımızı ve suyumuzu korumalıyız. Bunun bir adımı olarak, farkındalık yaratmak için coğrafi işaret çalışmalarını yürüten değerli Oda başkanlarımıza da ayrıca teşekkür ediyorum.”
AK Parti Muğla Milletvekili Kadem Mete, “İki tane çok önemli sorun görüyorum. Biri siyasi. Muğla’nın Ankara’da bir lobisi yok. Birliktelik sağlanamıyor. İkinci en büyük sorun ise imar sorunu. Yayla ve çiftlik evi hevesi ile tarım arazileri hoyratça kullanılıyor. Bunların önüne geçmek için çalışmalar var ama biz Muğla’da ne yapabiliriz? Kaçak yapı yapımında Türkiye birincisiyiz. Gittikçe artan bir problem olarak karşımıza çıkıyor. İmar sorununu hızla çözmeliyiz. Muğla milletvekilleri ve belediye başkanları ile birlikte bir araya gelerek üzerimize düşen ne varsa yapacağımıza kendi adıma söz veriyorum.”
Son olarak kürsüye davet edilen Vali Yardımcısı İsmail Soykan ise gelenekselleşmiş bu toplantının sürekliliğinin sağlanmasının ve burada görüşülen konuların karara bağlanmasının çok değerli olduğuna dikkat çekerek başarılı bir toplantı diledi.
Odalardan açıklamalar
Açılış konuşmalarının ardından gündem maddeleri kapsamında, Oda ve Borsa başkanları sırasıyla kürsüye gelerek, bölgelerinde ve ilçelerinde üye işletmelerin ve sektörlerin yaşadığı başlıca sorunlar ve dikkat edilmesi gereken hususlara ilişkin açıklamalarda bulundular.
BODTO Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Serdar Kocadon, Bodrum mandalina bahçelerinin korunmaya alınması ve tarımsal alanlardaki yapı kooperatifleri sorununa değinerek, “Muğla’nın ilk coğrafi işaretli ürünü Bodrum Mandalinası. 1985 yılına kadar Bodrum ekonomisinde birinci sırada olan Bodrum mandalinası ve narenciyesi bugün son sırada. Bundan 10 yıl sonra Bodrum’da mandalina bahçesi kalmayacak. Bunun önüne geçmek için narenciyemizi turizm ile entegre edecek çalışmalara ihtiyacımız var.” ifadelerine yer verdi.
“Çünkü bir dönüm mandalina bahçesinin ürününü satınca 5-6 bin TL para alıyoruz ama inanın bir dönüm bahçenin bakım maliyeti daha fazla onun için her geçen zamanda bahçe bakımları bırakılmakta bahçeyi sürmek yok, ilaçlamak yok, budama yok, on beş günde bir sulanması gereken ağaçlar 1 ayda veya tüm sezon en fazla 2 defa sulanmaya başlandı. Sonuçta adı üzerinde Narenciye ağaç narin olur ve susuzluğa hiç gelmez tek yeşilimiz var Bodrum’da Mandalina Bahçeleri en çok 10-15 yıl sonra onlarda yok olacaklar. Coğrafi işaretli Bodrum Mandalinasının kaybolmaması için ne yapmalıyız? Üreticilere nasıl destek vermeliyiz? artık Bodrum’da mandalina Bahçeleri Bodrum ekonomi sıralamasında ilk sıradan son sıralara inmiş durumda çok az bahçe sahibinin geçimi artık mandalina gelirinden. Kimse zarar ettiği bahçeye bakmak istemiyor. Son olarak 1 dönüm mandalin mahsülü 5-6 bin TL’ye satılırken, Bodrum’da 1 dönüm mandalin bahçesinin toprağı 30-35 milyon arasında rahat alıcı bulmaktadır. Bu bahçeleri alanların çok az kısmı aldıkları mandalin bahçelerini koruma düşüncesindedir.” diyen Kocadon, turizmden para kazananların mandalina bahçelerini korumak için katkı vermesi gerektiğini belirtti.
BODTO Tarımsal Arazilere Dikkat Çekti
Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İbrahim Akkaya ise, Bodrum’daki tarımsal arazilerdeki usulsüz yapılaşmalar hakkındaki şikayetler ile ilgili bilgi verdi. Akkaya, tarlaların yasa dışı olarak örselenmesinin Bodrum’a yakışmadığını ifade ederek şunlara dikkat çekti: “İmar planında yapılaşmaya ayrılmamış olan ve çoğunlukla tarımsal karakteri korunacak alanlardan sayılan tarlaların, kurulan kooperatifler tarafından satın alınması, satın alınan bu tarlar üzerinde parselasyon planı yapılarak yasal olmayan bu parsellerin kooperatif üyelerine pay edilmesi, hatta yapı parseli gibi tekrar satışa sunulması, konut edinme arzusunda olan yurttaşların maddi ve manevi olarak istismarına açık ve turizm kenti Bodrum’un geleceği için son derece zarar verici bir konudur. BODTO üyesi inşaat meslek komitesi üyelerimiz de bu durumdan şikayetçidir, konuyu ilgili makamlara aktarıyoruz.” dedi.
MUTSO Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Karakuş sunumuna başlamadan önce, katılımları ve ilgileri nedeniyle milletvekillerine teşekkür etti ve Ankara’da güçlü Muğla lobisi oluşturmak adına Muğla Odaları ve Borsa olarak üzerlerine düşen ne görev varsa yapmaya hazır olduklarının altını çizdi. Başkan Karakuş sonrasında, Odaların ve borsanın proje ortaklığında, GEKA desteği ile yürütülen Apimuğla Apiterapi Ürünleri İşleme Merkezinin son durumu hakkında bilgi verdi. Yapı tadilat ve makinelerin kurulum sürecinin Haziran ayı itibariyle tamamlanmasını beklediklerini ifade eden Başkan Karakuş, AR-GE merkezinde geliştirilen 12 ürün için üretime geçileceğinin ve üreticiden alım garantili ürün oluşturması için arıcılık eğitimlerini sürdürdüklerini kaydetti.
MTB Meclis Başkanı Uğur Özen, ildeki tarım ve hayvancılığın durumu, tarım arazilerindeki geçici yapılar, IPARD desteklemeleri ve gıda analiz laboratuvarının son durumuna ilişkin açıklamalarda bulundu.
İMEAK Deniz Ticaret Odası Bodrum Şube Başkanı Orhan Dinç ise, deniz taşıma araçları ile yüzer tesis ve araçların imal ve inşası olanlara bu araçların imal ve inşası ile ilgili yapılan teslim ve hizmetler KDV istisnası hakkında bilgi verdi ve şunları ekledi: “Temmuz, Ağustos, Eylül aylarındaki feribot rezervasyonlarından da anlıyoruz ki tatilciler Yunan Adalarını tercih ediyor. Mavi yolculuk rezervasyonlarımızda ciddi bir azalma var. Avrupa’ya gidildiğinde o ülkenin vatandaşları elektronik bir sistemle ülkesine hızla giriş yapıyor. Bizde özelikle deniz hudut kapılarımızda kendi vatandaşlarımız için yüz tanıma sistemi ile hızlı giriş imkanı istiyoruz.”
Fethiye’nin sorunlarına ilişkin açıklamak yapmak üzere kürsüye gelen FTSO Yönetim Kurulu Başkanı Osman Çıralı, Fethiye’deki imar ve körfez kirliliği sorunlarına, Fethiye’den giden temizlik gemisine çözüm bulunması ile yat çekek yeri ihtiyacına değindi. Başkan Çıralı ayrıca Fethiye’deki otopark sorununa çözüm bulunması noktasında taleplerini iletti.
İMEAK Deniz Ticaret Odası Fethiye Şube Meclis Başkanı Onur Ugan turizm master planı yapılması, alt yapı gelişmeden üst yapının sınırlandırılması ve insan / iş gücü kaynağı planlama yapılması konularında açıklamalarda bulundu.
Son olarak kürsüye gelen MTO Yönetim Kurulu Başkanı Mutlu Ayhan, Marmaris’te turizmin durumu, kaçak yapılaşma, yabancı bayraklı teknelerin düzenlendiği kaçak turlar, ATV araçların trafikte yarattığı sorunlar, koylarda teknelerin hem temizlik hem desibel kapsamında verdiği rahatsızlık ve yaban domuzlarının sayısındaki artış ve tehlike arz etmeleri konularına ilişkin sorunları aktardı. Başkan Ayhan ayrıca, TOBB’un anaokulu projesi kapsamından Marmaris, Bodrum ve Fethiye’de yapılması planlanan anaokulu projesinde ilerleme kaydedilemediği, bu kapsamda desteğe ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.
MİTSO Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Özer, enflasyon muhasebesi ve vergi/SGK yükümlülükleri ile coğrafi işaretin önemi ve markalaşma konularında açıklamalarda bulundu. Başkan Özer, ayrıca tanıtım çalışmalarında fuar faaliyetlerinin çok değerli olduğunu, ancak fuarlarda Muğla’nın tek bir çatı altında tanıtılmasının, Muğla markası oluşturmak adına çok önemli olduğunu vurguladı.